Ρευματοειδής αρθρίτιδα και οστεοαρθρίτιδα
Η κατάληξη –ίτιδα στην ιατρική υποδηλώνει φλεγμονή. Ο όρος Αρθρίτιδα περιγράφει τη φλεγμονή των αρθρώσεων. Υπάρχουν περισσότερες από εκατό διαφορετικές μορφές αρθρίτιδας (οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής, ουρική, ψωριασική, μικροβιακή κ.ά.).Τα βασικά χαρακτηριστικά της αρθρίτιδας είναι ο πόνος και ο περιορισμός της κίνησης. Τα συγκεκριμένα συμπτώματα μπορούν να είναι είτε ήπια, όπως μια μικρή πρωινή δυσκαμψία των αρθρώσεων, είτε να περιορίζουν πλήρως την κινητικότητα.Σύμφωνα με μια μεγάλη μελέτη του Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), ένας στους πέντε ενήλικες πάσχει από διαγνωσμένη αρθρίτιδα και προβλέπεται αύξηση της συχνότητας εμφάνισης της νόσου στα επόμενα χρόνια.
Οι δύο κυριότερες μορφές αρθρίτιδας είναι η οστεοαρθρίτιδα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Γιατί συμβαίνει;
Το πρόβλημα είναι η φλεγμονή.
Η φλεγμονή (φλέγω, καίω) περιγράφει τον πόνο, την ερυθρότητα, την θερμότητα και το πρήξιμο που συμβαίνουν καθώς ο οργανισμός επουλώνει την πάσχουσα περιοχή. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η φλεγμονή είναι η διαδικασία που ενεργοποιεί το σώμα για να λύσει ένα πρόβλημα. Όσο πιο μεγάλη είναι μία κάκωση ή ένας τραυματισμός τόσο πιο έντονη είναι και η διαδικασία επούλωσης. Στην προσπάθεια μείωσης του πόνου που συνοδεύει την φλεγμονή χρησιμοποιούνται φαρμακευτικά και άλλα μέσα που είτε στοχεύουν τον πόνο (παυσίπονα, ακινητοποίηση) είτε την φλεγμονή (αντιφλεγμονώδη, πάγος). Η συνήθης αγωγή βοηθάει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων καθώς το σώμα επαναφέρει και αναδομεί τους ιστούς που υπέστησαν βλάβη. Δεν βοηθάει στην επούλωση, αντίθετα την καθυστερεί καθώς μειώνει την ένταση της. Ο οργανισμός χρειάζεται δομικά συστατικά και ενέργεια ώστε να φτιάξει νέους ιστούς και να επουλώσει οποιαδήποτε βλάβη. Η θρεπτική κατάσταση του οργανισμού και τα αποθέματα του σε αμινοξέα, μεταλλικά στοιχεία, βιταμίνες και ένζυμα καθορίζουν την διάρκεια και τον βαθμό επούλωσης μιας βλάβης.
Όταν πρόκειται για κάποιο μεμονωμένο περιστατικό το σώμα είναι σε θέση να αποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό την φυσιολογική λειτουργία. Όταν όμως υπάρχουν χρόνιες κακώσεις και φλεγμονές μειώνονται τα αποθέματα θρεπτικών συστατικών και παράλληλα η ικανότητα επαναφοράς της φυσιολογικής λειτουργίας.
Η ουσιαστική λύση είναι η αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού και η διαχείριση των αιτιών του προβλήματος.
Τρόποι αντιμετώπισης
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το σώμα μας
H διόρθωση ελλείψεων του οργανισμού και η αποκατάσταση της ικανότητάς του να διαχειρίζεται τις φλεγμονές μπορεί να αλλάξει ριζικά την πορεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της οστεοαρθρίτιδας και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών. Στόχος δεν είναι η απλή καταστολή του ανοσοποιητικού και των συμπτωμάτων που αναπόφευκτα οδηγεί σε σταθερή επιδείνωση, στόχος μας πρέπει να είναι η σταδιακή αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού. Πέρα από την έγκαιρη φαρμακευτική παρέμβαση, υπάρχουν και άλλοι τρόποι που μπορούμε να φροντίσουμε τις αρθρώσεις μας.
Διατροφή: Καλό είναι να διατηρείται ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής πλούσια σε ακόρεστα και φτωχά σε κορεσμένα λίπη. Συνιστάται επίσης η αναγκαία ποσότητα ασβεστίου και βιταμίνης D που απαιτείται για την πρόληψη και την αποφυγή οστεοπόρωσης, η οποία μπορεί να εμφανιστεί λόγω της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και από μερικές θεραπείες (π.χ. κορτιζόνη).
Η διατροφή μας θα πρέπει να είναι πλήρης σε φυσικές αντιφλεγμονώδεις τροφές και ισορροπημένη σε βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία, αμινοξέα και ένζυμα. Οι 10 πιο ισχυρες αντιφλεγμονώδεις τροφές είναι:
1. Κουρκουμάς, το πλέον πιο αποτελεσματικό συμπλήρωμα διατροφής με δραστική ουσία την κουρκουμίνη για άμεσα αποτελέσματα και την μεγαλύτερη βιοδιαθεσιμότητα/απορρόφηση που υπάρχει στο εμπόριο, HydroCurc Max.
2. Τα λιπαρά ψάρια με υψηλή περιεκτικότητα ω-3 (λιπαρά οξέα).
3. Λιναρόσπορος, είναι πλούσιος σε ω-3 άλφα-λινολεϊκό οξύ και φυτικές ίνες.
4. Αμύγδαλα, πλούσια τροφή σε αμινοξέα τα οποία ενισχύουν τα επίπεδα της τεστοστερόνης.
5. Μήλα, περιορίζει τα οιδήματα όλων των μορφών χάρις σε ένα φλαβονοειδές που περιέχει, την κουερσιτίνη, η οποία περιέχεται ακόμη στη φλούδα του κόκκινου κρεμμυδιού. Η συγκεκριμένη ουσία περιορίζει επίσης τον κίνδυνο εκδήλωσης αλλεργιών, καρδιακού επεισοδίου, Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον και καρκίνου του προστάτη και των πνευμόνων. Προτιμήστε τα κόκκινα μήλα επειδή περιέχουν περισσότερα φλαβονοειδή.
6. Ανανάς, περιέχει βιταμίνη C, αντιοξειδωτικά και ένζυμα. Πρόκειται για ένα κοκτέιλ από αντιφλεγμονώδη για όλο τον οργανισμό.Η βρωμελίνη για παράδειγμα, βασικό συστατικό του ανανά, αποτελεί ένα πεπτικό ένζυμο, που ανάμεσα σε άλλες λειτουργίες, βοηθά στη ρύθμιση της ανοσοποιητικής απόκρισης που δημιουργεί η φλεγμονή.
7. Μαύρη σοκολάτα, τα φλαβονοειδή που περιέχονται στην μαύρη σοκολάτα εμποδίζουν το σχηματισμό θρόμβων, ιδιότητα που περιορίζει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, πνευμονικής εμβολής και καρδιακής προσβολής. Επειδή είναι πλούσια σε θερμίδες, περιοριστείτε στην κατανάλωση μιας μικρής μπάρας μαύρης σοκολάτας την ημέρα που να περιέχει τουλάχιστον 70% κακάο.
8. Ελαιόλαδο, το extra παρθένο ελαιόλαδο είναι πλούσιο στα ωφέλιμα μονοακόρεστα λιπαρά, τα λεγόμενα καλά λιπαρά. Πρόκειται για λιπαρά οξέα τα οποία μειώνουν τις φλεγμονές στα κύτταρα και τις αρθρώσεις. Σύμφωνα με έρευνες, το ελαιόλαδο είναι το ίδιο αποτελεσματικό όσο και ορισμένα γνωστά αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, για να αποκομίσετε τα οφέλη του ελαιολάδου αρκούν 2 κουταλιές της σούπας την ημέρα.
9. Τζίντζερ, ρυθμίζει τις αποκρίσεις του ανοσοποιητικού συστήματος που πυροδοτεί τις φλεγμονές.
10. Μπρόκολο, εκτός από μέταλλα και βιταμίνες, περιέχει αντιοξειδωτικά φλαβονοειδή και καροτενοειδή που βοηθούν στην καταπολέμηση της χρόνιας φλεγμονής.
Τροποποίηση κάποιων καθημερινών συνηθειών όπως:
Κάπνισμα: Προτείνεται διακοπή του καπνίσματος. Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης και τη βαρύτητα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, και μειώνει την καλή απόκριση στη θεραπεία. Καφές: Συνιστάται περιορισμένη λήψη καφέ. Η μεγάλη ποσότητα έχει συσχετιστεί με αυξημένη προδιάθεση για ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Φυσικοθεραπεία: Επιτυγχάνεται με τη μορφή συγκεκριμένου προγράμματος ασκήσεων – κινήσεων που διαμορφώνεται σε συνεργασία με το φυσικοθεραπευτή και με τη χρήση μηχανημάτων. Διατηρείται η κινητικότητα των αρθρώσεων και ενδυναμώνεται το μυϊκό σύστημα. Βελτιώνει τη στήριξη του ασθενούς, την ισορροπία του και προστατεύει τις αρθρώσεις από υπέρμετρη καταπόνηση.
Άσκηση: Πέραν της φυσιοθεραπείας, και η άσκηση σε συνδυασμό με ανάπαυση κατέχει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Συνιστάται πρόγραμμα εξατομικευμένο από φυσικοθεραπευτή ή γυμναστή. Η άσκηση μπορεί να γίνει στο γυμναστήριο, στο σπίτι ή σε κολυμβητήριο (αερόμπικ σε πισίνα, κολύμπι) οπότε καταπονούνται λιγότερο οι αρθρώσεις. Ο ασθενής πρέπει να γνωρίζει ότι οποιαδήποτε άσκηση του προκαλέσει πόνο, κάψιμο ή πρήξιμο, πρέπει να τη σταματήσει και να ενημερώσει το φυσιοθεραπευτή ή το γυμναστή του. Απαραίτητη προϋπόθεση τα σωστά υποδήματα, ο σωστός ρουχισμός και η προθέρμανση.
Υπάρχουν και συμπληρωματικές – εναλλακτικές θεραπείες όπως ο βελονισμός και το μασάζ. Όταν γίνονται από εξειδικευμένα άτομα, δρουν ανακουφιστικά στα συμπτώματα του πόνου από τις αρθρώσεις.
Ο ασθενής με ρευματοειδή αρθρίτιδα μπορεί να έχει καλή ποιότητα ζωής αρκεί να ακολουθήσει, πέρα από τη φαρμακευτική αγωγή που του υποδεικνύει ο γιατρός του, κανόνες που κατά κάποιον τρόπο συμβάλλουν στην καλύτερη πορεία της νόσου.
